|
در میـانـه راه توسـعـه ایـران ازپادشکنندگی تا تکرار تاریخی انسداد توسعه
|
وریـا شبــرندی   ، سجاد بهرامی مقدم |
| دانشگاه گیلان ، veryashabrandi@gmail.com |
|
|
چکیده: (35 مشاهده) |
این مقاله به تحلیل چرایی تداوم توسعه‌نیافتگی با رویکرد اقتصاد سیاسی ایران می‌پردازد و با تلفیق سه چارچوب نظری، مدلی مفهومی برای تبیین انسداد توسعه ارائه می‌دهد. نخست، نظریه نهادگرایی جدید، بر اهمیت نهادهای رسمی و غیررسمی در شکل‌دهی به مسیر توسعه تأکید می‌کند و نشان می‌دهد که ایران به‌جای نهادهای فراگیر، درگیر ساختارهای رانتی و انحصاری است. دوم، مفاهیم «پادشکنندگی» و «قوه سیاه» از دیدگاه نسیم نیکولاس طالب، چارچوبی برای تحلیل رفتار سیستم‌ها در مواجهه با بحران ارائه می‌دهد؛ در حالی‌که بسیاری از جوامع از بحران‌ها می‌آموزند و تقویت می‌شوند، ساختار تصمیم‌گیری در ایران در برابر بحران‌ها واکنش انقباضی دارد و نخبگان تصمیم‌گیرنده از تبعات تصمیمات خود مصون‌اند. سوم، تحلیل جامعه‌شناختی علی‌رضا قلی، نشان می‌دهد که چگونه انسداد تاریخی قدرت و حذف نخبگان اصلاح‌طلب، مانع از نهادسازی مدرن و شکل‌گیری دولت توسعه‌گرا در ایران شده است. در مجموع، یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که ترکیب ناکارآمدی نهادی، غیبت پوست در بازی، اقتصاد رانتی و نخبه‌زدایی تاریخی، موجب شکل‌گیری چرخه‌ای خودتقویت‌شونده از توسعه‌نیافتگی در ایران شده است. اصلاح این وضعیت مستلزم بازآرایی نهادی، توزیع عادلانه قدرت و شفاف‌سازی مسئولیت تصمیم‌گیرندگان است.
|
|
| واژه‌های کلیدی: اقتصاد سیاسی، ایران، نهادگرایی، پادشکنندگی، قوه سیاه، انسداد تاریخی، توسعه‌نیافتگی. |
|
|
متن کامل [PDF 1001 kb]
(17 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1404/5/7 | انتشار: 1403/7/7
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
